Web3 projesi yapı tasarımı yeni zorluklarla karşılaşıyor
Son on yılda, Web3 projeleri yapı tasarımında "kaçınma odaklı" bir strateji benimsemiştir. Yurt dışı fonlardan vakıflara, merkeziyetsiz otonom organizasyon (DAO) yönetimi ve çoklu kayıt gibi yapılar, bu tasarımlar sadece yönetim optimizasyonu ve verimlilik ihtiyaçlarını karşılamakla kalmamış, aynı zamanda düzenleyici belirsizliklerle de başarılı bir şekilde başa çıkmıştır. Bu stratejiler, proje sahiplerine projeyi kontrol altında tutarken gerektiğinde geri çekilme imkanı sunan bir gri alan sağlamaktadır.
Ancak, bu stratejik yapı tasarımı artık etkili değil. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC), Hong Kong Menkul Kıymetler ve Vadeli İşlemler Komisyonu (SFC) ve Singapur Para Otoritesi (MAS) gibi dünya genelindeki ana düzenleyici kurumlar, yüzeysel biçimlere odaklanmaktan, gerçek kontrolün derinlemesine incelenmesine geçmeye başladı. Yeni düzenleyici kurallar, önemli olanın kayıt biçimi değil, gerçek operasyon şekli, kontrol sahipleri ve fon akışları olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Bu bağlamda, birçok yaygın "yüksek riskli" yapı zorluklarla karşı karşıya kalmaktadır. Bunlar arasında, "sahte tarafsızlık, gerçek liderlik" fon yapısı ve DAO yönetiminin "boşaltılması" iki tipik sorun olarak öne çıkmaktadır.
Vakfın Yapısındaki Riskler
Geçmişte, birçok proje ekibi sorumluluktan kaçınmak için token ihraçlarını ve yönetimini "vakıf öncülüğü" olarak paketledi. Bu vakıflar genellikle Cayman, Singapur veya İsviçre gibi yerlerde kayıtlıdır, yüzeyde bağımsız bir şekilde faaliyet gösterirken, aslında hala proje kurucu ekibi tarafından kritik yetkililerin kontrolü altındadır.
Regülasyonların "şeffaf kontrol" ilkesine yönelmesiyle, bu tür yapılar dikkatli inceleme konusu haline geldi. Eğer düzenleyici kurumlar, vakfın gerçek bir bağımsızlık eksikliği olduğunu tespit ederse, proje kurucuları token'ın gerçek ihraççısı veya işletmecisi olarak kabul edilebilir ve ilgili yasal sorumluluklarla karşı karşıya kalabilirler.
Örneğin, Synthetix, 2023'ün başında Singapur'da kayıtlı vakfını aktif olarak tasfiye ederek yönetişim yapısını DAO'ya geri döndürdü ve potansiyel düzenleyici risklerle başa çıkmak için temel işlevleri yönetmek üzere özel bir varlık kurdu. Terra(LUNA) durumu, bu sorunu daha belirgin bir şekilde ortaya koydu; bağımsız bir vakıf tarafından yönetildiği iddia edilen varlıklar gerçekte tamamen proje ekibi tarafından kontrol ediliyordu ve bu da nihayetinde hukuki sorumluluklarla sonuçlandı.
Singapur MAS, "şahısların bulunmadığı" bir vakıf yapısını kabul etmediğini açıkça belirtti. Sadece gerçek işletme kapasitesine ve bağımsız yönetim mekanizmasına sahip vakıflar, etkili yasal ayrımcı araçlar olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle, vakıflar sorumluluktan muafiyet aracı olarak görülmemeli ve projelerin erken aşamalarından itibaren net bir sorumluluk yapısı planlanmalıdır.
DAO Yönetiminin Somut Zorlukları
Merkeziyetsiz yönetişimin amacı, yetki ve sorumlulukların dağıtılmasını sağlamak ve geleneksel tek nokta kontrolünü kırmaktır. Ancak, pratikte birçok DAO yönetişimi şekilcilik haline gelmiştir; öneriler proje ekipleri tarafından yönlendirilmekte, oylama iç kontrol altında gerçekleşmekte ve kabul oranı neredeyse %100'e yaklaşmaktadır, topluluk katılımı ise yüzeyseldir.
Bu "merkeziyetsiz paketleme + merkezi kontrol" modeli, düzenleyici odak haline geliyor. Yasal sorunlarla karşılaşıldığında, eğer DAO, gerçek yönetim yeteneğini ve şeffaflığını kanıtlayamazsa, proje ekibi büyük olasılıkla doğrudan gerçek kontrol sahibi olarak değerlendirilecek ve "topluluk mutabakatı ürünü" olarak muaf tutulmayacaktır.
2022 yılında, Amerika Birleşik Devletleri CFTC'nin Ooki DAO davası önemli bir olaydı. Proje, operasyon hakkını DAO yönetimine devrettiğini iddia etmesine rağmen, aslında ana kararlar hala orijinal ekip tarafından kontrol ediliyordu. Sonunda, CFTC, orijinal ekip üyelerini ve DAO'yu birlikte dava ederek, illegal bir ticaret platformu olarak değerlendirdi.
Bu örnek, DAO'nun otomatik olarak sorumluluk ayrımı sağlamadığını göstermektedir. Yalnızca yönetişim yapısı gerçekten dağıtık bir karar verme sürecini gerçekleştirdiğinde, düzenleyici otoriteler bağımsızlığını tanıyabilir. ABD SEC ve CFTC, DAO'nun "yönetim özü" ve "menfaat yoğunluğu" üzerine odaklanacaklarını açıkça belirtmişlerdir, sadece biçimsel zincir üzerindeki oylamayı kabul etmekle kalmayacaklardır.
Yapı Tasarımının Gelecek Yönleri
Web3 projelerinin karşılaştığı uyum zorlukları sadece belirli bir yapı kurulup kurulmadığıyla değil, bu yapıların gerçekten işleyip işlemediği ve hak ve sorumlulukların net olup olmadığıyla ilgilidir. Vakıflar ve DAO'lar, sıklıkla "uyum koruma katmanı" olarak görülen bu iki örgütlenme biçimi, aslında düzenleyici risklerin ortaya çıkma noktası haline gelebilir.
Gelecekte, proje sahipleri yapının somutluğuna ve operasyonların şeffaflığına daha fazla odaklanmalıdır. Gerçekten dayanıklı bir yönetişim yapısı, kural tasarımından oy verme mekanizmasına ve uygulamaya kadar güçlerin şeffaflığını ve çok taraflı dengeyi sağlamalıdır. Ancak bu şekilde, sürekli değişen bir düzenleyici ortamda rekabetçilik ve uyumluluk sağlanabilir.
This page may contain third-party content, which is provided for information purposes only (not representations/warranties) and should not be considered as an endorsement of its views by Gate, nor as financial or professional advice. See Disclaimer for details.
Web3 proje yapısı tasarımı somutlaşmaya yöneliyor, düzenleyici odak kontrol geçişine.
Web3 projesi yapı tasarımı yeni zorluklarla karşılaşıyor
Son on yılda, Web3 projeleri yapı tasarımında "kaçınma odaklı" bir strateji benimsemiştir. Yurt dışı fonlardan vakıflara, merkeziyetsiz otonom organizasyon (DAO) yönetimi ve çoklu kayıt gibi yapılar, bu tasarımlar sadece yönetim optimizasyonu ve verimlilik ihtiyaçlarını karşılamakla kalmamış, aynı zamanda düzenleyici belirsizliklerle de başarılı bir şekilde başa çıkmıştır. Bu stratejiler, proje sahiplerine projeyi kontrol altında tutarken gerektiğinde geri çekilme imkanı sunan bir gri alan sağlamaktadır.
Ancak, bu stratejik yapı tasarımı artık etkili değil. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC), Hong Kong Menkul Kıymetler ve Vadeli İşlemler Komisyonu (SFC) ve Singapur Para Otoritesi (MAS) gibi dünya genelindeki ana düzenleyici kurumlar, yüzeysel biçimlere odaklanmaktan, gerçek kontrolün derinlemesine incelenmesine geçmeye başladı. Yeni düzenleyici kurallar, önemli olanın kayıt biçimi değil, gerçek operasyon şekli, kontrol sahipleri ve fon akışları olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Bu bağlamda, birçok yaygın "yüksek riskli" yapı zorluklarla karşı karşıya kalmaktadır. Bunlar arasında, "sahte tarafsızlık, gerçek liderlik" fon yapısı ve DAO yönetiminin "boşaltılması" iki tipik sorun olarak öne çıkmaktadır.
Vakfın Yapısındaki Riskler
Geçmişte, birçok proje ekibi sorumluluktan kaçınmak için token ihraçlarını ve yönetimini "vakıf öncülüğü" olarak paketledi. Bu vakıflar genellikle Cayman, Singapur veya İsviçre gibi yerlerde kayıtlıdır, yüzeyde bağımsız bir şekilde faaliyet gösterirken, aslında hala proje kurucu ekibi tarafından kritik yetkililerin kontrolü altındadır.
Regülasyonların "şeffaf kontrol" ilkesine yönelmesiyle, bu tür yapılar dikkatli inceleme konusu haline geldi. Eğer düzenleyici kurumlar, vakfın gerçek bir bağımsızlık eksikliği olduğunu tespit ederse, proje kurucuları token'ın gerçek ihraççısı veya işletmecisi olarak kabul edilebilir ve ilgili yasal sorumluluklarla karşı karşıya kalabilirler.
Örneğin, Synthetix, 2023'ün başında Singapur'da kayıtlı vakfını aktif olarak tasfiye ederek yönetişim yapısını DAO'ya geri döndürdü ve potansiyel düzenleyici risklerle başa çıkmak için temel işlevleri yönetmek üzere özel bir varlık kurdu. Terra(LUNA) durumu, bu sorunu daha belirgin bir şekilde ortaya koydu; bağımsız bir vakıf tarafından yönetildiği iddia edilen varlıklar gerçekte tamamen proje ekibi tarafından kontrol ediliyordu ve bu da nihayetinde hukuki sorumluluklarla sonuçlandı.
Singapur MAS, "şahısların bulunmadığı" bir vakıf yapısını kabul etmediğini açıkça belirtti. Sadece gerçek işletme kapasitesine ve bağımsız yönetim mekanizmasına sahip vakıflar, etkili yasal ayrımcı araçlar olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle, vakıflar sorumluluktan muafiyet aracı olarak görülmemeli ve projelerin erken aşamalarından itibaren net bir sorumluluk yapısı planlanmalıdır.
DAO Yönetiminin Somut Zorlukları
Merkeziyetsiz yönetişimin amacı, yetki ve sorumlulukların dağıtılmasını sağlamak ve geleneksel tek nokta kontrolünü kırmaktır. Ancak, pratikte birçok DAO yönetişimi şekilcilik haline gelmiştir; öneriler proje ekipleri tarafından yönlendirilmekte, oylama iç kontrol altında gerçekleşmekte ve kabul oranı neredeyse %100'e yaklaşmaktadır, topluluk katılımı ise yüzeyseldir.
Bu "merkeziyetsiz paketleme + merkezi kontrol" modeli, düzenleyici odak haline geliyor. Yasal sorunlarla karşılaşıldığında, eğer DAO, gerçek yönetim yeteneğini ve şeffaflığını kanıtlayamazsa, proje ekibi büyük olasılıkla doğrudan gerçek kontrol sahibi olarak değerlendirilecek ve "topluluk mutabakatı ürünü" olarak muaf tutulmayacaktır.
2022 yılında, Amerika Birleşik Devletleri CFTC'nin Ooki DAO davası önemli bir olaydı. Proje, operasyon hakkını DAO yönetimine devrettiğini iddia etmesine rağmen, aslında ana kararlar hala orijinal ekip tarafından kontrol ediliyordu. Sonunda, CFTC, orijinal ekip üyelerini ve DAO'yu birlikte dava ederek, illegal bir ticaret platformu olarak değerlendirdi.
Bu örnek, DAO'nun otomatik olarak sorumluluk ayrımı sağlamadığını göstermektedir. Yalnızca yönetişim yapısı gerçekten dağıtık bir karar verme sürecini gerçekleştirdiğinde, düzenleyici otoriteler bağımsızlığını tanıyabilir. ABD SEC ve CFTC, DAO'nun "yönetim özü" ve "menfaat yoğunluğu" üzerine odaklanacaklarını açıkça belirtmişlerdir, sadece biçimsel zincir üzerindeki oylamayı kabul etmekle kalmayacaklardır.
Yapı Tasarımının Gelecek Yönleri
Web3 projelerinin karşılaştığı uyum zorlukları sadece belirli bir yapı kurulup kurulmadığıyla değil, bu yapıların gerçekten işleyip işlemediği ve hak ve sorumlulukların net olup olmadığıyla ilgilidir. Vakıflar ve DAO'lar, sıklıkla "uyum koruma katmanı" olarak görülen bu iki örgütlenme biçimi, aslında düzenleyici risklerin ortaya çıkma noktası haline gelebilir.
Gelecekte, proje sahipleri yapının somutluğuna ve operasyonların şeffaflığına daha fazla odaklanmalıdır. Gerçekten dayanıklı bir yönetişim yapısı, kural tasarımından oy verme mekanizmasına ve uygulamaya kadar güçlerin şeffaflığını ve çok taraflı dengeyi sağlamalıdır. Ancak bu şekilde, sürekli değişen bir düzenleyici ortamda rekabetçilik ve uyumluluk sağlanabilir.