Hướng phát triển của thị trường cho vay trên chuỗi: từ đầu cơ đến thực dụng

Thỏa thuận cho vay trên chuỗi như là nền tảng của tài chính Internet, có tầm nhìn là cung cấp cho người dùng toàn cầu các kênh tiếp cận vốn công bằng. Mô hình này giúp xây dựng một thị trường vốn công bằng và hiệu quả hơn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Mặc dù tiềm năng cho vay trên chuỗi rất lớn, nhưng hiện tại người dùng chính vẫn chủ yếu giới hạn trong cộng đồng gốc tiền điện tử, và mục đích chủ yếu là giao dịch đầu cơ. Điều này đã hạn chế rất lớn quy mô thị trường mà nó có thể bao phủ. Bài viết này sẽ khám phá cách mở rộng dần dần nhóm người dùng, chuyển sang các tình huống vay mượn có năng suất cao hơn, đồng thời đối phó với những thách thức có thể xảy ra.

Tình trạng cho vay trên chuỗi

Chỉ trong vài năm ngắn ngủi, thị trường cho vay trên chuỗi đã phát triển từ giai đoạn khái niệm thành nhiều giao thức trưởng thành đã được thị trường kiểm nghiệm, trải qua nhiều biến động mạnh mà không phát sinh nợ xấu. Hiện tại, các giao thức này đã thu hút tổng cộng 43,7 tỷ đô la gửi tiết kiệm, phát hành 18,6 tỷ đô la khoản vay chưa thanh toán.

Nhu cầu chính của các giao thức cho vay trên chuỗi hiện nay bao gồm:

1. Giao dịch đầu cơ: Các nhà đầu tư tiền điện tử sử dụng đòn bẩy để mua nhiều tài sản tiền điện tử hơn
2. Lấy thanh khoản: Các nhà đầu tư có thể vay mượn để có được thanh khoản tài sản tiền điện tử, tránh thuế phát sinh từ việc bán tài sản.
3. Cho vay chớp nhoáng chênh lệch giá: Khoản vay ngắn hạn cực kỳ ngắn, được sử dụng cho các nhà giao dịch chênh lệch giá tận dụng sự mất cân bằng giá tạm thời trên thị trường

Các ứng dụng này chủ yếu phục vụ cho người dùng bản địa trong lĩnh vực tiền điện tử, với mục đích đầu cơ là chính. Tuy nhiên, tầm nhìn của việc cho vay trên chuỗi không chỉ dừng lại ở đó. So với tổng số nợ chưa thanh toán toàn cầu là 320 triệu tỷ đô la, hoặc tổng số tiền vay của các hộ gia đình và doanh nghiệp phi tài chính là 120 triệu tỷ đô la, thì tổng số 18,6 tỷ đô la của các khoản vay chưa thanh toán trong các giao thức cho vay trên chuỗi hiện nay chỉ chiếm một phần không đáng kể.

Khi cho vay trên chuỗi dần chuyển sang các mục đích sử dụng vốn có năng suất cao hơn (như tài trợ cho doanh nghiệp nhỏ, vay mua xe hoặc vay mua nhà), quy mô thị trường có khả năng đạt được sự tăng trưởng đến vài bậc.

Tương lai của cho vay trên chuỗi

Để nâng cao tính hữu ích của việc cho vay trên chuỗi, cần thực hiện hai cải tiến quan trọng:

1. Mở rộng phạm vi tài sản thế chấp

Hiện tại, chỉ có một số ít tài sản tiền điện tử có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp, điều này đã hạn chế đáng kể số lượng người vay tiềm năng. Hơn nữa, để bù đắp cho sự biến động cao của tài sản tiền điện tử, các khoản vay trên chuỗi hiện tại thường yêu cầu tỷ lệ thế chấp lên tới 2 lần hoặc cao hơn, từ đó càng kìm hãm nhu cầu vay mượn.

Mở rộng phạm vi tài sản thế chấp chấp nhận không chỉ có thể thu hút nhiều nhà đầu tư hơn sử dụng danh mục đầu tư của họ để vay mượn, mà còn có thể nâng cao khả năng cho vay của các giao thức vay mượn trên chuỗi.

2. Thúc đẩy cho vay thế chấp siêu thấp

Hiện tại, hầu hết các giao thức cho vay trên chuỗi đều áp dụng mô hình thế chấp dư thừa, tức là người vay phải cung cấp giá trị tài sản thế chấp cao hơn số tiền vay. Mô hình này dẫn đến hiệu quả sử dụng vốn thấp, khiến nhiều tình huống ứng dụng thực tế (như tài trợ cho doanh nghiệp nhỏ) trở nên khó thực hiện.

Thông qua việc áp dụng cho vay thế chấp siêu thấp, cho vay trên chuỗi có thể bao phủ một nhóm người vay rộng hơn, từ đó nâng cao tính hữu dụng của nó.

Những biện pháp cải tiến này có độ khó thực hiện khác nhau, trong đó một số tương đối dễ thực hiện, trong khi những biện pháp khác sẽ mang lại những thách thức mới. Tuy nhiên, quá trình tối ưu hóa có thể tiến hành từ dễ đến khó, từng bước một.

Mở rộng phạm vi tài sản thế chấp

So với các loại tài sản khác trên toàn cầu, tổng giá trị thị trường tiền điện tử chỉ là 3 nghìn tỷ đô la Mỹ, chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng tài sản tài chính toàn cầu. Do đó, việc hạn chế phạm vi tài sản thế chấp chỉ trong một số tài sản tiền điện tử đã hạn chế đáng kể sự tăng trưởng của việc cho vay on-chain.

Kết hợp việc token hóa tài sản với cho vay trên chuỗi, cho phép nhà đầu tư có thể sử dụng toàn bộ danh mục đầu tư của mình để vay vốn một cách hiệu quả hơn, không chỉ giới hạn ở một phần nhỏ của tài sản tiền điện tử, từ đó mở rộng phạm vi người vay tiềm năng.

Bước đầu tiên để mở rộng phạm vi tài sản thế chấp có thể bắt đầu từ những tài sản có tính thanh khoản cao và giao dịch thường xuyên (như cổ phiếu, quỹ thị trường tiền tệ, trái phiếu, v.v.). Về lâu dài, việc mở rộng sang các tài sản vật chất có tính thanh khoản thấp hơn (như quyền sở hữu bất động sản được mã hóa) sẽ cung cấp tiềm năng tăng trưởng lớn.

Cuối cùng, cho vay trên chuỗi có thể phát triển đến mức thế chấp bất động sản để thực hiện các khoản vay thế chấp, tức là việc phát hành khoản vay, mua bất động sản, và việc gửi bất động sản vào thỏa thuận cho vay với tư cách là tài sản thế chấp có thể hoàn thành một cách nguyên tử trong cùng một khối. Tương tự, các doanh nghiệp cũng có thể huy động vốn thông qua thỏa thuận cho vay, chẳng hạn như mua thiết bị nhà máy và đồng thời gửi nó làm tài sản thế chấp vào thỏa thuận.

Thúc đẩy cho vay thế chấp thấp

Hiện tại, hầu hết các giao thức cho vay trên chuỗi đều sử dụng mô hình thế chấp thừa, mô hình này mặc dù đảm bảo an toàn cho người cho vay nhưng cũng dẫn đến hiệu suất sử dụng vốn thấp, khiến nhiều tình huống ứng dụng thực tế khó khăn để thực hiện.

Trong ngành công nghiệp tiền điện tử, nhu cầu ban đầu về cho vay thế chấp thấp có thể đến từ các nhà tạo lập thị trường và các tổ chức gốc tiền điện tử khác. Tuy nhiên, hầu hết các nỗ lực cho vay thế chấp thấp phi tập trung ban đầu đã xử lý logic cho vay bên ngoài chuỗi hoặc cuối cùng chuyển sang mô hình thế chấp thừa.

Cơ hội tăng trưởng lớn nhất cho các sản phẩm cho vay on-chain nằm ở những thị trường mà các ngân hàng truyền thống không thể bao phủ hiệu quả, chẳng hạn như:

1. Thị trường cho vay cá nhân: Trong những năm gần đây, tỷ lệ của các tổ chức cho vay phi truyền thống trong thị trường cho vay cá nhân với tài sản thế chấp thấp liên tục tăng, đặc biệt trong nhóm thu nhập thấp và trung bình. Cho vay trên chuỗi có thể được coi là sự mở rộng tự nhiên của xu hướng này, cung cấp cho người tiêu dùng lãi suất vay cạnh tranh hơn.

2. Tài chính doanh nghiệp nhỏ: Do số tiền vay nhỏ, các ngân hàng lớn thường không muốn cung cấp khoản vay cho doanh nghiệp nhỏ. Vay mượn trên chuỗi có thể lấp đầy khoảng trống này, cung cấp kênh tài chính thuận tiện và hiệu quả hơn.

Thách thức cần giải quyết

Mặc dù những cải tiến trên sẽ mở rộng đáng kể nhóm người dùng tiềm năng cho việc cho vay trên chuỗi, nhưng chúng cũng mang đến một loạt thách thức mới, bao gồm:

1. Xử lý các vị thế nợ được hỗ trợ bởi tài sản không thanh khoản
2. Vấn đề thanh lý tài sản đảm bảo vật lý
3. Xác định mức chênh lệch rủi ro
4. Mô hình rủi ro tín dụng phi tập trung

Các thách thức khác bao gồm quyền riêng tư on-chain, điều chỉnh các tham số rủi ro khi quy mô của hồ bơi thế chấp mở rộng, tuân thủ quy định và việc sử dụng dễ dàng lợi nhuận vay được cho các tiện ích trong thế giới thực.

Kết luận

Trong vài năm qua, các giao thức cho vay trên chuỗi đã đặt nền tảng vững chắc, nhưng chúng vẫn chưa thực sự phát huy hết tiềm năng. Giai đoạn tiếp theo của cho vay trên chuỗi sẽ thú vị hơn: các giao thức sẽ dần chuyển từ các kịch bản tập trung vào tiền điện tử và đầu cơ sang các ứng dụng tài chính hiệu quả hơn và liên quan đến thế giới thực.

Cuối cùng, cho vay trên chuỗi sẽ giúp xóa bỏ bất bình đẳng tài chính, để tất cả các doanh nghiệp và cá nhân, bất kể ở đâu, đều có thể tiếp cận vốn một cách bình đẳng. Đây sẽ là một mục tiêu đáng để phấn đấu!